Κτήμα Τσέλεπος – Μαντινεία

Δεν θυμάμαι ποια είναι η πρώτη μου επαφή με τα κρασιά του κτήματος. Η ιστορία χάνεται στα βάθη των αιώνων, ίσως να πληρώναμε ακόμα με δραχμές, ίσως να είχα ακόμα μαλλιά. Θυμάμαι όμως σίγουρα ένα άλλο ιστορικό, για εμένα, περιστατικό. Με τη λίστα ενός φημισμένου εστιατορίου στα χέρια μου, στην πρώτη μου έξοδο ως κάτοικος της Αθήνας, έπρεπε να διαλέξω ένα κρασί που θα ικανοποιούσε όλη την παρέα. Η Δρυόπη Reserve αποδείχτηκε η κατάλληλη επιλογή και έκτοτε, το όνομα Τσέλεπος στην ετικέτα δεν με απογοήτευσε ποτέ. Και κάπου εδώ, κλείνω την αναδρομή στα αρχαία χρόνια πριν νιώσω γέροντας.

Μη με ρωτάς γιατί έπρεπε να φτάσει 2024 για να επισκεφτώ το κτήμα Τσέλεπου, δεν έχω απάντηση. Μια δε μπορούσα εγώ, μια ο Άρης (ο Τσέλεπος όχι ο ανάδρομος) ήταν στη Σαντορίνη, όλο κάτι τύχαινε και δεν γινόταν αυτή η εκδρομή. Μέχρι που τα αστέρια μπήκαν σε μια σειρά (βλέπε, ήρθαν οινόφιλοι κολλητοί από Θεσσαλονίκη) και η πολυαναμενόμενη επίσκεψη έλαβε χώρα.

Η επίσκεψη στο οινοποιείο

Από την Κυψέλη μέχρι την είσοδο του κτήματος η απόσταση είναι περίπου 180 χιλιόμετρα πολύ καλού δρόμου, που μεταφράζονται σε δύο ώρες οδήγησης. Το κτήμα έχει παρουσία σε τρεις οινικές ζώνες – Μαντινεία, Νεμέα και Σαντορίνη- με το οινοποιείο στις Ρίζες Αρκαδίας να είναι το βασικό σημείο αναφοράς. Εκεί που σήμερα στεγάζεται ο εξαιρετικός χώρος δοκιμών, πριν από 30 χρόνια ξεκίνησε η παρουσία του κτήματος στα ελληνικά οινικά δρώμενα. Από τότε έχει μπει πολύ νερό στο αυλάκι, ή στο νερόμυλο αν θέλουμε να κάνουμε αναφορά στον εμβληματικό μύλο που βρίσκεται στο κτήμα και δίνει το όνομα του στον Κοκκινόμυλο, ένα από τα πιο αγαπητά κρασιά της χώρας.

Στην είσοδο του οινοποιείου μας περίμενε ο Άρης Τσέλεπος. Δεύτερη γενιά, γιός του Γιάννη και της Αμαλίας, ταλαντούχος οινολόγος και αγαπητός απ’ όλη την οινική κοινότητα, πράγμα που όποιος γνωρίζει την ανθρωπογεωγραφία του κρασιού, είναι πολύ πιο δύσκολο από την παραγωγή καλών κρασιών.  

Ξεκινήσαμε την ξενάγηση στους χώρους του οινοποιείου, με την καθιερωμένη διαδρομή στη γραμμή παραγωγής. Βαρέλια, αμφορείς και κυρίως οι εντυπωσιακές αίθουσες με τα αφρώδη κρασιά. Υπόγειοι διάδρομοι και αίθουσες αποθήκευσης γεμάτες με στήλες, που οι Αμαλίες περιμένουν υπομονετικά τις ζύμες να κατακαθίσουν πριν πάρουν τον δρόμο για το disgorging. Το οινοποιείο του Τσέλεπου δε διαφέρει σημαντικά από οποιοδήποτε οινοποιείο αυτού του μεγέθους, σε κάθε μέρος του κόσμου. Ένας ατελείωτος αγώνας με το χώρο και μια ασταμάτητη ανάγκη για επέκταση. Τελευταία από τις προσθήκες, ο υπό ανέγερση νέος χώρος διαλογής σταφυλιών και κυρίως η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, που θα κάνει το οινοποιείο αυτάρκες σε σχεδόν απόλυτο βαθμό, σε επίπεδα ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα ωραία όμως, σπανίως βρίσκονται κρυμμένα σε κελάρια και δεξαμενές. Είναι στις πλαγιές, στους λόφους και στα πλατώματα με τα αμπέλια. Είναι στον πέτρινο μύλο που δίνει το όνομά του στον φημισμένο Κοκκινόμυλο, ίσως το πιο αγαπητό Merlot της ελληνικής αγοράς. Είναι η βόλτα με το Jeep, που περνά ανάμεσα στα αμπέλια και διασχίζει ρεματιές, ξυπνώντας μνήμες Paso Robles. Είναι η στάση στο παρεκκλήσι του Αγίου Τρύφωνα, στην κορυφή Μελισσόπετρα, άλλο ένα τοπωνύμιο που δανείζει το όνομα του σε ένα αγαπημένο κρασί. Μια βόλτα που όταν κλείσει τον κύκλο της πίσω στο οινοποιείο, ο επισκέπτης έχει καταλάβει γιατί τα κρασιά του κτήματος διατηρούν διαχρονικά τόσο ψηλά τον πήχη της ποιότητας.

Η δοκιμή των κρασιών

Καλή η επίσκεψη, καλή η βόλτα στα αμπέλια, ξέρεις όμως τι είναι ακόμα καλύτερο; Η ευκαιρία να δοκιμάσεις όλη την γκάμα των κρασιών του κτήματος.

Με έμφαση στα μονοποικιλιακά κρασιά και στόχο την έκφραση του terroir, το κτήμα Τσέλεπου έχει απλωθεί σε τρεις από τις σπουδαιότερες ελληνικές οινοπαραγωγικές ζώνες. Μαντινεία, Νεμέα και Σαντορίνη.

Η Μαντινεία

Αδιαμφισβήτητος βασιλιάς της ζώνης, το Μοσχοφίλερο. Ένα σταφύλι που πέρασε πολλά μέχρι να βρει το δρόμο και τη θέση που του αξίζει. Σήμερα ξέρουμε πως είναι ένα σταφύλι πασπαρτού που μπορεί να μας δώσει κρασιά ποικίλου χαρακτήρα. Ο Τσέλεπος με το Μοσχοφίλερο μας έχει δώσει ίσως το κορυφαίο ελληνικό αφρώδες κρασί. Η Αμαλία, ιδίως στην vintage εκδοχή της, είναι ένα τρομερά απολαυστικό κρασί. Δική μου αγαπημένη εκδοχή του Μοσχοφίλερου είναι το XMF, που μας δίχνει την πολυπλοκότητα που μπορεί να δώσει το σταφύλι όταν ζυμώνει με γηγενείς ζύμες, με τη χρήση ολόκληρων τσαμπιών σε πήλινους αμφορείς.  Ένα πολύ διαφορετικό μοσχοφίλερο, ένα πολύ ξεχωριστό κρασί.

Για τα ερυθρά της Μαντινείας τα λόγια είναι περιττά. Δεν υπάρχουν πολλές ετικέτες στην Ελλάδα, που να χαίρουν της αποδοχής που έχει ο Κοκκινόμυλος και το Αυλοτόπι. Merlot και Cabernet Sauvignon αντίστοιχα και τα δύο είναι κρασιά που μπορείς να τα απολαύσεις άμεσα αλλά θα σε δικαιώσουν αν έχεις μερικά χρόνια υπομονή. Ή και πολλά. Ο χρόνος είναι σύμμαχος και όχι εχθρός τους. Τον ίδιο δρόμο προς τις καρδιές των οινόφιλων προσδοκά να πάρει και το Deux Collines, η μία από τις μόλις δύο πολυποικιλιακές ετικέτα του κτήματος. Cab, Merlot και Κολλινιάτικο δημιουργούν ένα πολύ νόστιμο blend.

Η Νεμέα

 Στην εισαγωγή μου μίλησα για την Δρυόπη Reserve και τη στιγμή που με έβγαλε από τη δύσκολη θέση. Αρκετά χρόνια μετά, σήμερα και με πολλές, πολλές Νεμέες να έχουν περάσει απ’ το ποτήρι μου, εξακολουθώ να δίνω την πρώτη θέση στις επιλογές μου όταν μιλάμε για Νεμέα στην Δρυόπη Reserve. Αξιόλογη εναλλακτική και η νεότερη αδερφή της. Νέα προσθήκη από την Νεμέα στο lineup του οινοποιείου, η Cava Δρυόπη, ένα blend Αγιωργίτικου και Cabernet Sauvignon.

Η Σαντορίνη

Πώς θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για κρασιά terroir στην Ελλάδα και να μην κυνηγήσει την τύχη του στο πιο μοναδικό terroir που υπάρχει στην χώρα μας. Έτσι συναντήθηκαν οι δρόμοι του κτήματος Τσέλεπου και της κάναβας Χρυσού. Η Σαντορίνη τους είναι μια απόλυτα τυπική εκδοχή του νησιού, με την οξύτητα και την ορυκτότητα να δίνουν τον τόνο. Εντυπωσιακό το δείγμα του 2017 που δοκιμάσαμε στην επίσκεψή μας.  Προσωπική επιλογή, τα Λαούδια, όνομα που δανείζεται το κρασί από το αμπελοτόπι με τις πεζούλες στον Πύργο. Η παραμονή του Ασύρτικου με τις οινολάσπες στους αμφορείς μας δίνει μια ξεχωριστή εκδοχή της αγαπημένης μου ποικιλίας.


Δεν ξέρω αν παρακολουθείς εκπομπές μαγειρικής. Αυτό που θα ακούσεις τακτικά από τους κριτές είναι η εξής φράση. Στα φαινομενικά απλά πιάτα, δεν μπορείς να κρυφτείς. Εκεί θα φανούν όλες οι ατέλειες και οι αδυναμίες. Ξέρεις κάτι; Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και με το κρασί. Στα φαινομενικά απλά κρασιά είναι που ο οινοποιός δείχνει την δύναμη του ή πιο συχνά, τις αδυναμίες του. Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις ένα μονοποικιλιακό Cabernet, Merlot, Chardonnay, Ασύρτικο, Αγιωργίτικο, Μοσχοφίλερο; Καθόλου. Αν θες να κάνεις ένα πολύ καλό [insert all the above mentioned]; Πολύ δύσκολο. Αν θες να κάνεις ένα κορυφαίο; Ρώτα τον Τσέλεπο να σου πει πόσο δύσκολο είναι.