Travel Guides, Wine Trips

Μπολόνια – Η λόγια, η χοντρή και η κόκκινη

Μαρ 17, 2022 One Comment

Bologna- La Dotta, la Grassa e la Rossa

Οι φίλοι και γείτονες Ιταλοί έτσι αποκαλούν την όμορφη -και κατακόκκινη!- πρωτεύουσα της Emilia-Romagna. Και δεν έχουν άδικο. Δεν είναι μεγαλούπολη αλλά ξεχωρίζει για τόσα. Το παλαιότερο Πανεπιστήμιο του δυτικού κόσμου, το φαγητό (Parmiggiano reggiano, Prosciutto and Mortadella: the trifecta), το υπέροχο ιστορικό κέντρο, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, με τα κόκκινα κτίρια και τις αριστερές πεποιθήσεις.

Μια εύκολη συνταγή για τον επισκέπτη, καθώς αρκούν δυο διανυκτερεύσεις για να πάρεις μια ωραία αίσθηση της ατμόσφαιρας της πόλης. Αν έχεις  και μια μέρα παραπάνω σκέψου την εκδρομή στη Modena, την πόλη του μαγικού βαλσαμικού ξυδιού και του υπέροχου Massimo Bottura ή στην Parma, πατρίδα του φημισμένου parma ham αλλά και αυτού του παλιότυρου, του parmigiano-reggiano.

Ας ξεκινήσουμε με τα αξιοθέατα για να φθάσουμε ταχύτατα στο φαγητό, τι άλλο;

Η πόλη είναι τόσο στρωτή ώστε να την περπατήσει και ο πιο παράλογος τουρίστας με τακούνια. Ποιος, εγώ; Πώς σας ήρθε; Η λιακάδα του Νοέμβρη μας αποζημίωσε και δε χρειάστηκε να αναζητήσουμε καταφύγιο από τη βροχή και το αγιάζι. Αντιθέτως ευχαριστηθήκαμε τις βόλτες από το πρωί ως το βράδυ. Το ιστορικό κέντρο της Μπολόνια κοσμεί η Piazza Maggiore με την ημιτελή -κοιτάξτε ψηλά!- Βασιλική του San Petronio, τη Φοντάνα του Ποσειδώνα και το Sacrario dei Partigiani, το μνημείο των πεσόντων παρτιζάνων του Β’ παγκοσμίου πολέμου. Σε μια ηλιόλουστη μέρα διαλέξετε τραπεζάκι για καφέ στην πλατεία ενώ αν η μέρα είναι βροχερή καθίστε ρομαντζάροντας κάτω από τις πανέμορφες στοές πέριξ της πλατείας. Αξίζει σίγουρα να περπατήσετε ως το Archiginnasio με την υπέροχη αυλή και το εντυπωσιακό αμφιθέατρο Ανατομίας, μιας και η βιβλιοθήκη του είναι δυστυχώς κλειστή για τους τουρίστες. Αν πάλι θέλετε να χαζέψετε την πόλη αφ’ υψηλού (ή απλώς να έχετε μια εντυπωσιακή φωτογραφία για το Instagram) επιλέξτε είτε να ανεβείτε τα 500 σκαλοπάτια για τη φοβερή θέα από τον επικλινή πύργο Asinelli στο κέντρο της πόλης, ακριβώς δίπλα στην Piazza Maggiore, είτε να φθάσετε πεζή -γίνεται, μη γκρινιάζετε- στον καταπράσινο λόφο San Luca με τη Basilica Santuario della Madonna, που βρίσκεται περίπου 3 χλμ από το κέντρο της πόλης, για να αγναντεύσετε όλη την Μπολόνια και τις γύρω περιοχές. Από μουσεία, αν έχετε χρόνο και διάθεση, προτείνω το MAMbo, το μουσείο μοντέρνας τέχνης και το υπερσύγχρονο και σούπερ διαδραστικό Museo della Storia di Bologna για το πιο διασκεδαστικό μάθημα ιταλικής ιστορίας, που δόθηκε ποτέ. Αν είστε αποφασισμένοι να ανακαλύψετε κάθε γωνιά, αναζητείστε ένα μικρό φημισμένο παραθύρι, τη finestrella di via Piella στην ομώνυμη οδό για να δείτε ένα από τα εναπομείναντα μυστικά κανάλια της πόλης.

Και τώρα στο δια ταύτα. Φάγαμε, φάγαμε και ξαναφάγαμε. Ευτυχώς περπατήσαμε πολύ και καίγαμε τις θερμίδες. Και μετά μας άνοιγε πάλι η όρεξη. Τι να κάνεις;

Τα πιάτα που δεν πρέπει να σου ξεφύγουν στην περιοχή είναι τα tortellini en brodο, δηλαδή τορτελίνια γεμιστά με τυρί ή prosciutto σε διάφανο πεντανόστιμο ζωμό κρέατος,  οι tagliatelle al ragu, δηλαδή ταλιατέλες με σιγομαγειρεμένη κόκκινη σάλτσα με κρασί και κιμά  και η cotoletta alla bolognese, δηλαδή μια λεπτή τηγανητή μπριζολίτσα μόσχου με μια φέτα prosciutto και πλούσια παρμεζάνα που λιώνει καλύπτοντας τα πάντα. Ναι, είναι τόσο καλά, όσο ακούγονται. Από την άλλη επί τούτου δε θα προτείνω συγκεκριμένες ετικέτες κρασιού, καθώς αξίζει να δοκιμάσετε σε ποτήρι ό,τι τραβά η καρδιά σας. Ακούστε τους επαγγελματίες, εμπιστευθείτε το ένστικτό σας και δείτε με προσοχή τις φωτογραφίες μας. Σίγουρα όμως οι τοπικές ποικιλίες αξίζουν της προσοχής σας, όπως το Pignoletto, ένα ελαφρύ φρουτώδες λευκό, το υπέροχο ζουμερό κόκκινο Sangiovese ή την έκπληξη, το αφρώδες κόκκινο Lambrusco.

Όμως ολημερίς στο δρόμο, κανείς χρειάζεται ανεφοδιασμό, σωστά; Ή μήπως είστε τίποτε αθλητικοί τύποι που τρώτε μια φορά την ημέρα; Περνούσαμε ως βέροι Ιταλοί για τον πρωινό εσπρέσσο μας από το Cafe Pasticceria Gamberini, το οποίο από νωρίς σερβίρει καφέ και εξαιρετικές σφολιάτες ή σαντουιτσάκια στη μπάρα ως το απόγευμα για aperitivo* στα τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο.

*Όπου aperitivo, η φοβερή πατέντα των Ιταλών για ποτό μετά τσιμπήματος, είθισται να προσφέρεται από το κατάστημα με το ποτό σας από νωρίς το απόγευμα ως πριν το δείπνο.

Ακόμα κι αν είστε βιαστικοί για να προλάβετε τα αξιοθέατα, μην το προσπεράσετε, εμείς φυσικά γίναμε μόνιμοι πελάτες. Και τους lungo μας απολαύσαμε πρωί πρωί και τα ποτά μας ήπιαμε στις 12 το μεσημέρι, είχαμε πρόγραμμα, έγινε πράξη. Εξαιρετικό το negroni και το aperol spritz με το φοβερό τριώροφο δισκάκι με λιχουδιές που τα συνοδεύει. Όπως αντίστοιχα και το Caffè Zanarini στην Piazza Galvani, κλασικό και αριστοκρατικό, το πιο ωραίο μας πρωινό. Δοκιμάστε τα ολόφρεσκα γλυκά, από σισιλιάνικα cannoli ως φοβερές τάρτες με κρέμα και αχλάδι και κρουασάν με κρέμα φυστίκι. Καθώς περιδιαβαίνετε στην πόλη διαλέξτε χωρίς φόβο έναν από τους Forno Brisa (εμείς πήγαμε στη via San Felice) για πίτσα στο χέρι ή αν αντέχετε την αναμονή βουρ στην L’antica pizzeria da Michele ή αλλιώς όπου σας μυρίσει ζεστό gnocco fritto ή crescentina, το τηγανισμένο ψωμάκι, τραγανό απ’ έξω και αφράτο μέσα με μορταδέλλα ή prosciutto.

Καθώς περπατάς στο ιστορικό κέντρο, ακόμα κι αν δεν είσαι φανατικός foodie, μπες οπωσδήποτε για χάζι στην κλειστή αγορά Mercato Delle Erbe και σίγουρα θα βρείτε να τσιμπήσετε κάτι, από ολόφρεσκα θαλασσινά και όστρακα με ένα ποτήρι λευκό αφρώδες ως και ξεροψημένα panini ή piadine, που ξεχειλίζουν λιωμένη φρέσκια mozzarella. Στη συνέχεια χαζεύοντας στα στενά του Quadrilatero, της παλιάς κεντρικής αγοράς δηλαδή, μπορείς να καθίσεις παντού στα αναρίθμητα παντο-τυρο-σαλαμοπωλεία με αναρίθμητα στριμωγμένα τραπέζια, που είναι απείρως τουριστικά αλλά νόστιμα. Όλες οι βιτρίνες σε προκαλούν ακόμα κι αν δεν πεινάς, παρασύρεσαι για δοκιμή ενός μικρού -ας γελάσω- ανάμικτου πλατώ ή ενός πιάτου ζεστής χειροποίητης pasta με ένα ποτήρι κρασί. Μπορείς να αγοράσεις και αεροστεγείς συσκευασίες για το σπίτι. Ή διαφορετικά μπορείς να σταθείς σε μια παλιά είσοδο, όπως εμείς, αναλογιζόμενος αν πρόκειται για παλιακό καφενείο μόνο για ντόπιους ή μαγαζί-βιτρίνα για μαφιόζους, στην παμπάλαια Osteria del Sole. Αν τελικά διαβείς το κατώφλι, θα περάσεις σε μια άλλη εποχή σε δυο βήματα. Μπήκαμε φυσικά θαρραλέοι και στην είσοδο μας ρώτησαν τι θα πιείτε. ‘Καλά θα πάει αυτό’ σκεφθήκαμε και καθίσαμε αφού δώσαμε την παραγγελία. Στην Osteria del Sole όμως δε σερβίρουν φαγητό και η λύση είναι μονόδρομος. Βγαίνει έξω στην αγορά εκείνος που πεινά περισσότερο από τους δύο και προμηθεύεται τυρί και αλλαντικά για τον καλύτερο μεζέ όλων των εποχών από τη salumeria Simoni με τις λιμπιστικές υπερτεράστιες μορταδέλες και λίγο ψωμάκι από τον πιο κοντινό φούρνο.

Προχωρώντας στο δικό μας αγαπημένο σπορ, το winebar-hopping χωρίς κανένα δισταγμό επιλέγετε το Medulla Vini στις απίθανες ατελείωτες στοές, μη σας πτοήσει ο επιφανειακά δύστροπος ιδιοκτήτης, ξεκινήστε κουβέντα για κρασί και θα καθίσει μαζί σας. Στη Vineria Favalli, που είναι ίσως το πιο τουριστικό σημείο απ’όλα, θα δοκιμάσεις φοβερές ποικιλίες και λαχταριστή πίτσα στον πεζόδρομο χαζεύοντας τον κόσμο να περνά. Στην Antica Drogheria Calzolari με 200 ετικέτες κρασιού στο ποτήρι, με μπουκάλια κρασία από το πάτωμα ως το ταβάνι και χώρο κυρίως για ορθίους. Με αγαπημένη την Enoteca Storica Faccioli με τα φυσικά κρασιά, εκεί μην σταθείτε αν δεν έχετε χρόνο στη διάθεσή σας. Ατμοσφαιρικό ώστε να σε τραβήξει να διαλέξεις τον εσωτερικό χώρο. Η λίστα είναι τεράστια, ο ιδιοκτήτης αγαπά το κρασί και θα σε καθοδηγήσει όμορφα σε φιάλες γνωστών οινοποιών ή μικρών διαμαντιών από ολόκληρη την Ιταλία. Αν είσαι νεότερος από εμάς (δύσκολο, γιατί είμαστε ξεκάθαρα εικοσάρηδες) κατευθύνσου απευθείας στον hipsteria heaven του Camera A Sud ή στο Saravino για μπύρα, ποτό ή κρασί. Όμορφες, ζωντανές γωνιές μιας πόλης με φλογερή νεολαία.

Αν αναζητάτε εμφανώς παραδοσιακή κατάσταση δοκιμάστε την οsteria dell’Orsa ή την trattoria Anna Maria για lasagna verde alla bolognese ή tagliatelle al ragu. Όσο για την περιώνυμη Sfoglia Rina (όλοι μιλούν γι’αυτό και όλοι στέκονται στην ουρά, καθώς δε δέχονται κρατήσεις) εμείς απογοητευτήκαμε, μας φάνηκε τελικά πιο τουριστικό απ’όσο φαινόταν. Είχαμε επίσης στη λίστα την Trattoria del Rosso και το Ca Pelletti αλλά δεν προλάβαμε να τα δοκιμάσουμε. Την επόμενη φορά.

Για εμάς το καλύτερο φαγητό στη Μπολόνια ήταν στο Oltre, όπου πρέπει να έχετε φροντίσει για κράτηση, για να απολαύσετε εξαιρετική ιταλική μαγειρική με βάση στην παράδοση σε μοντέρνο περιβάλλον. Μια υπέροχη μικρή σάλα, ευγενής και συγχρόνως χαλαρή εξυπηρέτηση, πιάτα που μας έκαναν να γυαλίζουμε με επιμέλεια κάθε σταγόνα σάλτσας. Η λίστα των κρασιών έξυπνη, σωστά κοστολογημένη και με επίκεντρο στα ιταλικά κρασιά και δη στις τοπικές ποικιλίες. Εμείς επιλέξαμε ένα απίθανο Lambrusco Canova από το οινοποιείο Fatoria Moreto για το δείπνο μας. Όλα τα πιάτα έλαμψαν αλλά ξεχωρίζω τα tortellini με τυρί από τα πρώτα και από τα κυρίως οι tagliatelle με μανιτάρια και η περίφημη cotoletta.

Για τους γλυκατζήδες εξ υμών -εμείς δεν κυνηγάμε τα ζαχαροπλαστεία- υπάρχει gelato και sorbetto να χορτάσει η ψυχούλα σας. Φημισμένα και όχι αδίκως το Gelatauro για το περγαμόντο με γιασεμί, η La Sorbetteria Castiglionegia για τη ρικόττα με τα καραμελωμένα σύκα και η Cremeria Santo Stefano για το φυστίκι ή …το αχλάδι με σέλερυ. Αν σας προτείνουν να δοκιμάσετε το παγωτό σας με ψωμάκι brioche, μην τους κοιτάξετε σαν εξωγήινους, αντιθέτως γνέψτε με νόημα και απολαύστε την εμπειρία.

Μια εύκολη απόφαση για διήμερη ή τριήμερη εξόρμηση για εμάς τους Ελληνες καθώς βρίσκεις προσφορές αεροπορικών εισιτηρίων ολοχρονίς αλλά -κακά τα ψέμματα- αρκεί να βρεθείς μπροστά σε ένα τεράστιο ρολό μυρωδάτης μπολονιέζικης μορταδέλλας με φυστίκι για να πεισθείς ότι πρέπει να πας. Και να ξαναπάς.

Bologna City Guide